Aby uogólnić na całą populację wyniki badania statystycznego przeprowadzonego na próbie losowej, takiego jak np. badania świadomości marki, należy postawić hipotezę, a następnie ją zweryfikować. Służą do tego testy statystyczne, które dzielimy na parametryczne i nieparametryczne.
Ogólnie o testach
Testów parametrycznych używa się do oceny wartości parametrów dla danego rozkładu populacji, z którego losowana jest próba. Parametrami tymi mogą być średnia, wariancja czy odchylenie standardowe.
Testy nieparametryczne nie wymagają założeń dotyczących rozkładu zmiennej losowej populacji. Najczęściej wykorzystywaną w nich metodą jest uporządkowanie danych i zastąpienie ich rangami.
Zazwyczaj testy parametryczne mają swoje odpowiedniki wśród testów nieparametrycznych. Niektóre z nich prezentuje poniższa tabela.
|
test parametryczny
|
test nieparametryczny
|
|
test t-Studenta dla prób zależnych
|
test Wilcoxona
|
|
test t-Studenta dla prób niezależnych
|
test Manna-Whitney’a
|
|
jednoczynnikowa analiza wariancji
|
test Kruskala-Wallisa
|
Często stosowane są także inne testy nieparametryczne, takie jak test Chi kwadrat oraz test Shapiro-Wilka.
Charakterystyka testów parametrycznych
Parametryczne testy pozwalają na dokładniejsze analizy i ich wyniki są łatwiejsze do interpretowania. Wymagają jednak spełnienia większej ilości założeń. Najczęściej wymaga się między innymi, by próba pochodziła z populacji o rozkładzie normalnym. Symulacje pokazały jednak, że niespełnienie tego warunku nie musi dyskwalifikować testu. Co więcej w przypadku wielu badań statystycznych założenie to jest spełnione. Testy parametryczne są także mniej odporne na obserwacje odstające.
Charakterystyka testów nieparametrycznych
Dla testów nieparametrycznych nie jest wymagane spełnienie założenia o rozkładzie normalnym. Gdy liczność próby jest niewielka lub grupy nie są równoliczne, to testy nieparametryczne lepiej się sprawdzają. Nie są też tak wrażliwe na obserwacje odstające. Warto z nich korzystać, gdy mediana jest wielkością lepiej reprezentującą środek danych niż średnia. Wśród testów nieparametrycznych znajdziemy takie, które pozwalają analizować cechy niemierzalne. Wygoda ich użycia okupiona jest mniejszą efektywnością.
Podsumowanie
Prowadzenie badań statystycznych w medycynie czy naukach społecznych bardzo często sprowadza się do wykonania testu istotności – parametrycznego lub nieparametrycznego. Od prawidłowego wyboru zależeć może poprawność i dokładność wnioskowania. Niestety, decyzja nie zawsze jest łatwa do podjęcia.
Co to są testy parametryczne?
Testy parametryczne służą do oceny wartości parametrów dla danego rozkładu populacji, z którego losowana jest próba. Parametrami tymi mogą być średnia, wariancja czy odchylenie standardowe.
Co to są testy nieparametryczne?
Testy nieparametryczne nie wymagają założeń dotyczących rozkładu zmiennej losowej populacji. Najczęściej wykorzystywaną w nich metodą jest uporządkowanie danych i zastąpienie ich rangami.
Jakie są najczęściej stosowane testy nieparametryczne?
Najczęściej stosowane testy nieparametryczne to test Wilcoxona, test Manna-Whitney’a, test Kruskala-Wallisa, test Chi kwadrat oraz test Shapiro-Wilka.
Tagi
analiza statystyczna
testy statystyczne
program do gabinetów lekarskich 
