Tag: testy statystyczne

Trafność testu oraz narzędzia

 

Podstawowym w statystyce zagadnieniem trafnoÅ›ci treÅ›ciowej jest zdefiniowanie badanej sfery zachowaÅ„ oraz wskazanie, iż pozycje włączone do testu stanowiÄ… faktycznie próbÄ™ reprezentatywnÄ…. Trafność teoretyczna natomiast pokazuje zwiÄ…zki narzÄ™dzia pomiarowego z konstruktem teoretycznym, zaczerpniÄ™tym z danej teorii. Badania trafnoÅ›ci teoretycznej testu wymagajÄ… licznych analiz.

 

Metody ustalania trafności

 

Meehl oraz Cronbach zaproponowali pięć procedur ustalania trafnoÅ›ci teoretycznej: analiza różnic miÄ™dzygrupowych, analiza macierzy korelacji i analiza czynnikowa, analiza struktury wewnÄ™trznej testu, analiza procesu rozwiÄ…zywania testu, analiza zmian nieprzypadkowych wyników testu. [1] W zwiÄ…zku ze znacznym rozbudowaniem zagadnieÅ„ poruszanych w ramach  analizy trafnoÅ›ci, poniżej skupiono siÄ™ szerzej na jednym aspekcie, mianowicie na trafnoÅ›ci czynnikowej.

 

Analizując trafność narzędzia badawczego jakim jest kwestionariusz należy mieć na uwadze cztery aspekty trafności:

  • Trafność kryterialna, dzieli siÄ™ ona na trafność diagnostycznÄ… (concurent validity)  i prognostycznÄ… (predictive validity)
  • Trafność treÅ›ciowa (content validity)
  • Trafność teoretyczna (construct validity)
  • Trafność fasadowa (face validity)[2]

Najmniejsze znaczenie z punktu widzenia własności psychometrycznych ma trafność fasadowa.

 

Czy istnieje „zÅ‚oty standard”?

 

DiagnostycznÄ… trafność kryterialnÄ… możemy ocenić porównujÄ…c wyniki testu do tak zwanego „zÅ‚otego standardu”. Jest to zagadnienie o tyle skomplikowane, że w niektórych dziedzinach, szczególnie tych do tej pory nie zbadanych, trudno o wskazanie tak zwanego „zÅ‚otego standardu” czyli testu sprawdzonego i wzorcowego.

 

Kiedy zasadne jest wdrożenie nowego narzędzia?

 

W przypadku natomiast gdy taki test już istnieje, należy poważnie rozważyć sens wprowadzania nowego narzÄ™dzia, gdyż powinno ono w pewnie sposób być lepsze od stosowanego do tej pory. Nowy test powinien być zarazem taÅ„szy lub szybszy do przeprowadzenia od wyznaczonego testu wzorcowego.

 

Analiza korelacji

 

W literaturze zagadnienie trafnoÅ›ci kryterialnej jest rozpatrywane (szczególnie przez psychologów) za pomocÄ… analizy korelacji pomiÄ™dzy testem wzorcowym a nowym narzÄ™dziem. W przypadku poszukiwania testu bardziej trafnego od „zÅ‚otego standardu” poszukuje siÄ™ umiarkowanej istotnej korelacji. Jest to kryterium nieformalne, w trakcie analizy literaturowej nie znaleziono bowiem sztywnego kryterium wskazujÄ…cego dokÅ‚adnÄ… regułę decyzyjnÄ….

 

[1] Tomasz Szafrański Skala Calgary do oceny depresji w schizofrenii. w Postępy Psychiatrii i Neurologii. Tom 6. 1996. Zeszyt 3. Instytut Psychiatrii I Neurologii.str. 337.

[2] Brzeziński Jerzy Metodologia badań psychologicznych. PWN Warszawa 1999. str.516

Biostat. More than statistics.

ul. Kowalczyka 17
44-206 Rybnik

Tel: (+48) 32 42 21 707
Tel. kom.: (+48) 668 300 664
e-mail: biuro@biostat.com.pl

Sondaże Analizy danych